สหธรรมิก - สอุปาทิเสสนิพพาน
สหธรรมิก ผู้มีธรรมร่วมกัน,
ผู้ประพฤติธรรมร่วมกัน แสดงไว้ในคัมภีร์มหานิทเทส แห่งพระสุตตันตปิฎก มี ๗
คือ
ภิกษุ ภิกษุณี สิกขมานา สามเณร สามเณรี อุบาสก อุบาสิกา; ในสัตตาหกรณียะ หมายถึง
๕ อย่างแรก เท่านั้น เรียกว่า
สหธรรมิก ๕ (คัมภีร์ฝ่ายวินัยทั่วไปก็มักหมายเฉพาะจำนวน ๕)
สหธรรมิกวรรค ตอนที่ว่าด้วยเรื่องภิกษุถูกว่ากล่าวโดยชอบธรรม
เป็นต้น เป็นวรรคที่ ๘ แห่งปาจิตติยกัณฑ์ มี ๑๒
สิกขาบท
สหรคต ไปด้วยกัน,
กำกับกัน, ร่วมกัน
สหวาส อยู่ร่วม
เป็นประการหนึ่งในรัตติเฉท คือเหตุขาดราตรีแห่งการประพฤติมานัตและการอยู่ปริวาสหมายถึง
การ
อยู่ร่วมในชายคาเดียวกับปกตัตตภิกษุ ดู รัตติเฉท
สหเสยยสิกขาบท
สิกขาบทเกี่ยวกับการนอนร่วมมี ๒ ข้อ ข้อหนึ่งปรับอาบัติปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้นอนร่วมกับอนุปสัม-
บันเกิน ๒-๓ คืน อีกข้อหนึ่ง ปรับอาบัติปาจิตตีย์แก่ภิกษุผู้นอนร่วม (คือนอนในที่มุงที่บังเดียวกัน)
กับหญิงแม้ในคืน
แรก (ข้อ ๕ และ ๖ ในมุสาวาทวรรค ปาจิตติยกัณฑ์)
สหไสย การนอนด้วยกัน,
การนอนร่วม
สหัมบดี ชื่อพระพรหมผู้อาราธนาพระพุทธเจ้าให้แสดงธรรมโปรดสัตว์
สหาย เพื่อน, เพื่อนร่วมการงาน
(แปลตามศัพท์ว่า ผู้ไปด้วยในกิจทั้งหลายหรือผู้มีความเสื่อมและความเจริญร่วมกัน)
สองต่อสอง สองคนโดยเฉพาะ
ไม่มีผู้อื่นอยู่ด้วย, ตัวต่อตัว
ส่อเสียด ยุให้แตกกัน
คือฟังคำของข้างนี้แล้ว เก็บเอาไปบอกข้างโน้นเพื่อทำลายข้างนี้ ฟังคำของข้างโน้นแล้วเก็บเอา
มาบอกข้างนี้ เพื่อทำลายข้างโน้น ดู ปิสุณาวาจา
สอุปาทิเสสนิพพาน
นิพพานยังมีอุปาทิเหลือ, ดับกิเลสแต่ยังมีเบญจขันธ์เหลือ คือนิพพานของพระอรหันต์ผู้ยังมีชีวิต
อยู่, นิพพานในแง่ที่เป็นภาวะดับกิเลส คือ โลภะ โทสะ โมหะ; เทียบ อนุปาทิเสสนิพพาน