ปีฬก - ปุณณมาณพ
ปีฬก พุพอง, ฝี. ต่อม
ปุกกุสะ บุตรของกษัตริย์มัลละ
เป็นศิษย์ของอาฬารดาบส กาลามโคตรได้ถวายผ้าสิงคิวรรณแด่พระพุทธเจ้าในวันปรินิพพาน
ปุคคลสัมมุขตา
ความเป็นต่อหน้าบุคคล, ในวิวาทาธิกรณ์ หมายความว่าคู่วิวาทอยู่พร้อมหน้ากัน
ปุคคลัญญุตา ความเป็นผู้รู้จักบุคคล
คือ รู้ความแตกต่างแห่งบุคคล ว่าโดยอัธยาศัย ความสามารถ และคุณธรรม เป็นต้น
เป็น
อย่างไร ควรคบควรใช้ควรสอนอย่างไร (ข้อ ๗ ในสัปปุริสธรรม ๗)
ปุคคลิก ดู บุคลิก
ปุจฉา ถาม,
คำถาม
ปุญญาภิสังขาร
อภิสังขารที่เป็นบุญ, สภาพที่ปรุงแต่งกรรมฝ่ายดี ได้แก่กุศลเจตนา (เฉพาะที่เป็นกามาวจรและรูปาวจร)
(ข้อ
๑ ในอภิสังขาร ๓)
ปุณณกมาณพ ศิษย์คนหนึ่งในจำนวน
๑๖ คนของพราหมณ์พาวรี ที่ไปทูลถามปัญหากะพระศาสดา ที่ปาสาณเจดีย์
ปุณณชิ บุตรเศรษฐีเมืองพาราณสีเป็นสหายของยสกุลบุตจร
ได้ทราบข่าวยสกุลบุตรออกบวช จึงได้บวชตามพร้อมด้วย
สหายอีก ๓ คน คือ วิมละ สุพาหุ และควัมปติ ได้เป็นองค์หนึ่ง ในอสีติมหาสาวก
ปุณณมันตานีบุตร
พระมหาสาวกองค์หนึ่ง ได้ชื่อย่างนี้ เพราะเดิมชื่อปุณณะเป็นบุตรของนางมันตานี
ท่านเกิดในตระกูล
พราหมณ์มหาศาลในหมู่บ้านพราหมณ์ชื่อโทณวัตถุ ไม่ไกลจากเมืองกบิลพัสดุ์ เป็นหลานของพระอัญญาโกณทัญญะ
ได้
บรรพชาเมื่อพระเถระผู้เป็นลุงเดินทางมายังเมืองกบิลพัสดุ์ บวชแล้วไม่นานก็บรรลุอรหัตตผลเป็นผู้ปฏิบัติตนตามหลักกถา
วัตถุ ๑๐ และสอนศิษย์ของตนให้ปฏิบัติเช่นนั้นด้วย ท่านได้รับยกย่องเป็นเอตทัคคะในบรรดาพระธรรมกถึก
หลักธรรม
เรื่องวิสุทธิ ๗ ก็เป็นภาษิตของท่าน
ปุณณมาณพ คือพระปุณณมันตานีบุตรเมื่อก่อนบวช