อุทธรณ์ - อุทิสสมังสะ
อุทธรณ์ การยกขึ้น,
การรื้อฟื้น, การขอร้องให้รื้อฟื้นขึ้น, ขอให้พิจารณาใหม่
อุทธโลมิ เครื่องลาดที่มีขนตั้ง
อุทธังโสโตอกนิฏฐคามี
พระอนาคามีผู้จะปรินิพพาน ต่อเมื่อเลื่อนขึ้นไปเกิดในชั้นสูงขึ้นไปจนถึงชั้นอกนิฏฐะ
(ข้อ ๕
ในอนาคามี ๕)
อุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน,
จิตส่าย, ใจวอกแวก (พจนานุกรมเขียน อุทธัจ)
อุทธัจจกุกกุจจะ
ความฟุ้งซ่านและรำคาญ, ความฟุ้งซ่านและความเดือดร้อนใจ (ข้อ ๔ ในนิวรณ์ ๕)
อุทธัมภาคิยสังโยชน์
สังโยชน์เบื้องสูงได้แก่ กิเลสผู้ใจสัตว์อย่างละเอียด มี ๕ คือ รูปราคะ อรูปราคะ
มานะ อุทธัจจะ
อวิชชา พระอรหันต์จึงละได้; ดู สังโยชน์
อุทยมาณพ ศิษย์คนหนึ่งในจำนวน
๑๖ คนของพราหมณ์พาวรี ที่ไปทูลถามปัญหากะพระศาสดา ที่ปาสาณเจดีย์
อุทยัพพยญาณ ปรีชาหยั่งรู้ความเกิดและความดับแห่งสังขาร;
ดู อุทยัพพยานุปัสสนาญาณ
อุทยัพพยานุปัสสนาญาณ
ปรีชาคำนึงเห็นความเกิดและความดับแห่งสังขาร, ญาณที่มองเห็นนามรูปเกิดดับ
(ข้อ ๑
ในวิปัสสนาญาณ ๙)
อุทยาน สวน
อุทร ท้อง
อุทริยะ อาหารใหม่,
อาหารที่รับประทานเข้าไปแล้วอยู่ในท้อง ในลำไส้กำลังผ่านกระบวนการย่อย แต่ยังไม่กลายเป็น
อุจจาระ
อุทัย การขึ้น,
การโผล่ขึ้น, พระอาทิตย์แรกขึ้น
อุทาน วาจาที่เปล่งขึ้นโดยความเบิกบานใจ
มักเป็นข้อความยาว ๑ หรือ ๒ คาถา; ในภาษาไทย หมายถึงเสียงหรือคำที่
เปล่งออกมาเวลาดีใจ หรือตกใจ
อุทาหรณ์ ตัวอย่าง,
การอ้างอิง, การยกขึ้นให้เห็น
อุทิศ เฉพาะ, เจาะจง,
เพ่งเล็งถึง, ทำเพื่อ; แผ่ส่วนบุญให้แก่ผู้ตายตามประเพณี
อุทิสสมังสะ เนื้อสัตว์ที่เขาฆ่าเจาะจงเพื่อถวายภิกษุ
ท่านมิให้ภิกษุฉัน, หากภิกษุฉันทั้งได้เห็น ได้ยิน หรือสงสัยว่าเขา
ฆ่าเพื่อถวายตน ต้องอาบัติทุกกฎ